Ból pięty po treningu, po bieganiu
Jesteś miłośnikiem długich spacerów, górskich wędrówek czy treningów biegowych? Ból pięty ogranicza Twoje ulubione aktywności? Nie lekceważ tego! Nieleczony problem będzie tylko postępował i zacznie ograniczać nawet zwykłe chodzenie.
Z artykułu dowiesz się:
- Dlaczego boli pięta
- Kogo najczęściej dotyka to schorzenie
- Jak diagnozować bolesność kości piętowej
- Jak leczyć ból kości piętowej
Ból pięty - przyczyny
Ból jest zawsze sygnałem alarmowym naszego ciała. Jeśli po bieganiu, długim spacerze pojawia się ból pięty, to zwykle świadczy o przeciążeniu punktu przyczepu ważnych struktur ścięgnisto-mięśniowych. Żeby zrozumieć dlaczego boli pięta, trzeba uświadomić sobie, jak silne napięcia przenoszone są na kość piętową. Do guza kości piętowej przyczepia się ścięgno mięśnia trójgłowego łydki , czyli tzw. Achilles. Jest on silnie naprężany podczas biegania, chodzenia ale nawet podczas utrzymywania pozycji stojącej. Każde napięcie z Achillesa jest przenoszone na kość piętową. Dodatkowo, od strony podeszwowej do pięty przyczepia się tzw. rozcięgno podeszwowe. Jakakolwiek utrata jego elastyczności odbija się niekorzystnie na kości piętowej. W przypadku sumujących się mikro uszkodzeń na ścięgnach, dojdzie do rozwoju ostrogi piętowej górnej (zmiany przy ścięgnie Achillesa) lub dolnej (zmiany na rozcięgnie podeszwowym). W każdym z tych przypadków pojawi się ból pięty.
Wśród dzieci lub osób bardzo młodych, szczególnie tych intensywnie trenujących, pojawiają się bóle pięt, które nie są wynikiem urazów samych ścięgien. Nieprawidłowości dotyczą struktur kostnych. Przyczyną jest patologiczna przebudowa kości piętowej w okolicy tzw. guza piętowego. Najczęstszym powodem zaburzenia w tej okolicy jest niedostateczne odżywienie/ukrwienie kości piętowej przy jednocześnie występującym nadmiernym obciążeniu guza piętowego. Zbyt ciasne buty lub zbyt twardy zapiętek są bardzo częstym powodem zmian zapalnych pięty. Na kości pojawia się wówczas charakterystyczna deformacja, a choroba określana jest jako pięta Haglunda.
Kogo najczęściej dotyka ból pięty
Ból pięty wynikający z nagromadzonych urazów ścięgnistych dotyczy zwykle osób dorosłych, częściej po 45 roku życia. Przyczyną jest zazwyczaj ostroga piętowa. Problem częściej występuje u osób długo przebywających w pozycji stojącej i/lub z obniżona elastycznością rozcięgna podeszwowego i/lub Achillesa. Brak elastyczności ścięgien może wynikać nie tylko ze zbyt małej aktywności ruchowej, ale również wskazywać na zaburzenia metaboliczne. Otłuszczona wątroba, z cechami zastojów przyczyni się do pogorszenia produkowanego przez ciało kolagenu. Słabej jakości kolagen buduje słabe ścięgna.
Pięta Haglunda jako przyczyna bólu pięty dotyka najczęściej osoby młode, często dzieci w wieku 11-13 lat. W tym okresie pojawiają się często tzw. skoki wzrostowe. Dochodzi do szybkiej przebudowy kośćca, a miejsca szczególnie narażone na obciążenia ( guz piętowy, guzowatość piszczeli) mają niewystarczająco silną i odporną tkankę. Jeśli dodatkowo są to dzieci regularnie trenujące dyscypliny związane z bieganiem czy skokami, to obciążenie guza piętowego jest jeszcze potęgowane.
Ból kości piętowej - diagnozowanie
Pierwszym etapem badania jest wywiad (dokładna lokalizacja bólu, częstotliwość, czas występowania, okoliczności pojawienia się pierwszych objawów). Badanie palpacyjne w połączeniu z informacjami uzyskanymi od Pacjenta pozwala zróżnicować czy przyczyną jest ostroga piętowa, czy tzw. pięta Haglunda. W sytuacjach nietypowych, można rozszerzyć diagnostykę o badanie RTG. W przypadku podejrzenia zapalenia rozcięgna podeszwowego można wykonać USG. Jeśli grubość rozcięgna w takim badaniu wynosi ponad 4mm, przyjmuje się, że jest ono w stanie zapalnym.
Bolące pięty - leczenie
Po ustaleniu przyczyny bólu pięty rozpoczyna się proces leczenia. W wielu aspektach będzie miał zbliżony przebieg zarówno przy ostrodze piętowej jak i w przypadku pięty Haglunda. Najważniejsze jest:
- odciążenie - rezygnacja z długich spacerów, treningów biegowych, w stanach wyjątkowo ostrych zaleca się kule łokciowe
- leki przeciwbólowe - miejscowo, najlepiej w formie maści
- leki przeciwobrzękowe - np. Altacet żel
- terapia manualna - ma na celu zmniejszenie napięć na strukturach przyczepiających się do kości piętowej
- ćwiczenia - początkowo pod okiem terapeuty, później samodzielnie, nawet po ustąpieniu objawów
- fizykoterpia - krioterpia miejscowa ( np. okłady " cold pack")
- Skupiona Fala Uderzeniowa - wysoce precyzyjna forma punktowej terapii poprawiającej odżywienie i regenerację tkanki zarówno kostnej jak i ścięgnistej
Utrzymanie elastyczności rozcięgna podeszwowego oraz mięśnia trójgłowego łydki jest jednym z najważniejszych warunków ochrony kości piętowej przed przeciążeniami. Prawidłowo wykonywane ćwiczenia powinny być prowadzone nawet po ustąpieniu objawów.