Ból pięty – czy to jest ostroga piętowa

Ostroga piętowa jest rzeczywiście jedną z najczęstszych przyczyn bólu zlokalizowanego po spodniej ( podeszwowej) stronie stopy.

Ból pięty pojawia się zwykle po długotrwałym staniu, chodzeniu, ale co charakterystyczne, ostroga piętowa powoduje również usztywnienie podeszwy stopy po dłuższym bezruchu, zwłaszcza po nocy. W diagnostyce obrazowej, ostroga widoczna jest jako niewielka narośl na kości piętowej w miejscu przyczepu rozcięgna podeszwowego do kości piętowej ( ostroga dolna) lub w miejscu przyczepu Achillesa ( ostroga górna).

Jednakże, nie każdy ból po spodniej stronie stopy jest spowodowany przez ostrogę piętową. W rzeczywistości, ostroga piętowa to tylko „produkt końcowy” szerszego problemu jakim jest zaburzenie wydolności łuków podłużnego i poprzecznych stopy. 

Ból pięty i skomplikowana architektura stopy

Z architektonicznego punktu widzenia, stopa jest bardzo złożonym układem kości, lecz dzięki temu może prawidłowo amortyzować wstrząsy powstające podczas chodzenia, biegania czy skoków. Duże obciążenia pojawiają się na stopie również podczas długotrwałego stania. Prawidłowe funkcjonowanie stopy zapewniają przede wszystkim więzadła odpowiedzialne na stabilizowanie wysklepienia stopy. Najważniejsze z więzadeł to: 

• piętowo-łódkowate podeszwowe
• podeszwowe długie
• rozcięgno podeszwowe

Więzadła te stabilizują łuk podłużny stopy. Najistotniejszą jednakże rolę spełnia więzadło piętowo-łódkowate podeszwowe. Większość dolegliwości bólowych pięty ma swój początek właśnie w zaburzeniu funkcji tego więzadła.

Niewydolność więzadła piętowo-łódkowego podeszwowego

Więzadło to spełnia kilka funkcji. Amortyzuje w bardzo bezpośredni sposób ( niczym batut) siły przenoszone wzdłuż podudzia na staw skokowy. Z tego powodu nazywane jest też więzadłem sprężynowym ( spring ligament). Wypełnia od strony podeszwowej panewkę kostną stawu skokowo-piętowego. Więzadło to stabilizuje kość skokową względem kości piętowej ( zapobiega podwichnięciu przyśrodkowemu) oraz wzmacnia sklepienie łuku podłużnego stopy. Niewydolność tego więzadła zmusza rozcięgno podeszwowe do stawiania oporu dodatkowym siłom rozciągającym. Skutkiem tego jest szybkie przeciążenie i mikro naderwania rozcięgna podeszwowego, zazwyczaj w miejscu przyczepu kości piętowej. Tak powstaje ostroga piętowa i ból pięty. Jednakże, znacznie wcześniej występują dolegliwości po stronie kostki przyśrodkowej, zwłaszcza po długich spacerach, bieganiu. Niestety objawy te są często bagatelizowane. 

Jak leczyć ból pięty z niewydolności więzadeł stopy

Sposób leczenia jest mocno zależny od stopnia niewydolności więzadeł i nasilenia bólu. Najważniejsze jest jednakże prawidłowe rozpoznanie. Pomocne jest badanie RTG i USG, lecz pamiętać należy, że widoczna w RTG ostroga piętowa jest tylko skutkiem problemu, a nie jego przyczyną. Poza niewydolnością więzadłową, jako przyczynę bólu pięty należy wziąć pod uwagę obecność tzw. złamania przeciążeniowego oraz Zespół mięśnia piszczelowego tylnego.

W początkowym stadium, najważniejsze jest zminimalizowanie obciążeń stóp ( dotyczy zarówno aktywności sportowej jak również spacerów). Bardzo istotnym elementem jest zastosowanie wkładek podpierających łuk podłużny i poprzeczny stopy. Ich obecność „imituje” prawidłowe działanie wydolnych więzadeł stopy. W gabinecie Rehios posiadamy szeroki asortyment wkładek ortopedycznych, które  dobieramy w zależności od dysfunkcji danego Pacjenta. W terapii niewydolności aparatu więzadłowego stóp stosuje się również delikatne ćwiczenia relaksacyjne mięśnia trójgłowego łydki.

W bardziej zaawansowanych stanach, z dużą bolesnością dotykową w okolicy pięty, oprócz wyżej wymienionych czynności stosuje się

• chłodzenie ( krioterapia miejscowa z zastosowaniem Cold Pack’a, zmrożonej butelki z wodą)
• zabiegi Skupionej Fali Uderzeniowej ( zwykle 5 zabiegów)
• ćwiczenia mięśnia piszczelowego tylnego (wzmacnianie lub relaksację w zależności od jego stanu)
• kinesiotaping wspierający łuk podłużny stopy

Proces leczenia może trwać od 4 tygodni do nawet 3 miesięcy, przy bardzo zaniedbanych, przewlekłych stanach przeciążeniowych więzadeł stopy. Nie należy jednak bagatelizować tych dolegliwości. Nie leczenie problemu, zaburza wzorzec chodu i może doprowadzić do przeciążeń stawów kolanowych, biodrowych , a nawet kręgosłupa.